Dlaczego NBP emituje monety w tak dużych nakładach?

Jeśli NBP wyda 1000 sztuk monety a zainteresowanych ich zakupem jest 2000 to połowa chętnych nie dostanie monety. Moneta po rozejściu się emisji już na drugi dzień potrafi sprzedawać się za cenę o 50 % wyższa od ceny emisyjnej. Zarobią na tym Ci, którym udało się kupić monetę od NBP. Jeżeli zdecyduje się on wyemitować ponad 2000 monet to wszyscy zainteresowani dostaną monetę za cenę emisyjna i NBP zarobi 2 razy więcej niż w przypadku nakładu 1000 sztuk.

 

Podsumowując, nie jest ważne ile się wybije, ale ile monet się sprzeda. Jest również plus takie polityki NBP - starsze monety zyskują na cenie bo zwiększa się zainteresowanie nimi.

 

Dług publiczny.

Czy istnieje kraj, który żyje bez długu?

Niewiele jest takich krajów. Na 168 państw, dla których dane zebrał Międzynarodowy Fundusz Walutowy, tylko Libia w ogóle nie miała długu publicznego. Na liście 10 najmniej zadłużonych krajów świata dominują kraje naftowe. Warto jednak zwrócić uwagę np. na Chile, które niemal zerowe zadłużenie zawdzięcza przede wszystkim bardzo dobrej polityce gospodarczej, a nie bogatym złożom miedzi i innych surowców. Dwa pozostałe nienaftowe kraje z bardzo niskim długiem publicznym w relacji do PKB to azjatycki tygrys – Hongkong oraz Estonia. Ten ostatni przykład pokazuje, że kraje postsocjalistyczne z Europy Środkowo-Wschodniej mogą unikać zadłużania sektora finansów publicznych i to nawet w okresie silnego spowolnienia gospodarczego.

 

 

Od kogo państwa pożyczają? 

   

Najczęściej od swoich obywateli.
Każdy Polak, który kupuje obligacje skarbowe pożycza rządowi swoje pieniądze. Co więcej, ten dług zostanie mu spłacony z jego własnych podatków. To jednak oznacza, że im więcej państwo pożycza, tym więcej musi nakładać podatków. Jeżeli rząd systematycznie zwiększa dług, to ciężar jego spłaty spada na kolejne pokolenia. Statystyczny Polak może nawet nie wiedzieć o tym, że swojej pieniądze pożycza państwu. Wystarczy, że fundusz emerytalny, w którym zbiera pieniądze na jego emeryturę, kupuje obligacje skarbowe.

 

Dług publiczny w Polsce jest finansowany głównie przez Polaków. W połowie 2010 r. państwowy dług publiczny wynosił 721 mld zł, z czego 425 mld zł stanowił dług wobec tzw. rezydentów, czyli polskich firm i obywateli. Pozostałe 296 mld zł długu Polska miała wobec inwestorów z innych krajów.

Struktura zadłużenia publicznego jest silnie zróżnicowana. Niektóre kraje zadłużają się głównie u swoich obywateli (np. Japonia, Włochy), a inne przede wszystkim u inwestorów zagranicznych (np. Portugalia, Grecja). Gdyby Grecja lub Portugalia zawiesiły wykup swoich długów, to duże straty poniosłyby instytucje finansowe, które w swoich portfelach mają wiele ich obligacji (np. niemieckie banki).

Rola, cele i zadania NBP

 

Do głównych zadań NBP należą:

- czuwanie nad realizacją uchwalonej przez sejm polityki pieniężnej,
- emitowanie pieniądza,
- ustalanie, w porozumieniu z Ministrem Finansów, wzorów nominałów banknotów i monet oraz zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych,
- wykonywanie obsługi bankowej budżetu państwa,
- ustalanie form, trybu i zasad udzielania kredytu refinansowego bankom oraz udzielanie tego kredytu,
- określanie wysokości oraz gromadzenie rezerw obowiązkowych innych banków,
- sporządzanie planu kredytowego i opracowanie założeń polityki pieniężno-kredytowej państwa, a po uzyskaniu opinii Rady ministrów, przedstawienie go Sejmowi,
- współdziałanie z Ministrem Finansów w opracowywaniu planu bilansu płatniczego.

Zadania te NBP wykonuje przez Centralę, oddziały okręgowe i inne jednostki organizacyjne. W skład Centrali NBP wchodzą departamenty i inne równorzędne komórki. Szczegółowy zakres działania oraz organizacje wewnętrzna centrali i innych jednostek organizacyjnych NBP określają regulaminy wydawane przez Prezesa NBP. 

 

Narodowy Bank Polski w rozwiniętej gospodarce rynkowej odgrywa zasadniczą rolę.
Głównym celem długoterminowej polityki banku centralnego jest stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego. Pełniąc funkcję banku banków, sprawuje on kontrolę nad działalnością banków centralnych, a w szczególności nad przestrzeganiem przepisów dotyczących prawa bankowego. Określa zasady działania banków, zapewniając bezpieczeństwo środków pieniężnych zgromadzonych przez klientów w bankach. Centralny bank nie tylko emituje pieniądze i nadzoruje inne banki ale także wydaje Dziennik Urzędowy NBP, w którym są publikowane bilanse banków państwowych, wykonuje obsługę budżetu państwa. Finansuje aparat państwowy, reguluje i kontroluje rozliczenia międzynarodowe w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. Centralny bank ma prawo do samodzielnego rozstrzygania spraw wewnętrznych. Wprawdzie współpracuje z ministerstwem finansów, ale to decyzja podjęta przez prezesa NBP jest wiążąca dla Polski. Z dniem wydania koncesji na prowadzenie banku komercyjnego, bank centralny wydaje rozporządzenia regulujące rozbieżność między stopami procentowymi panującymi w NBP a tymi w prywatnych bankach. Wraz z rozwojem bankowości prywatnej w Polsce dojdą nowe zadania dla NBP. Nadzór nad bankami, oddziałami i przedstawicielstwami banków zagranicznych w Polsce od dnia 1 stycznia 1998 r. sprawuje Komisja Nadzoru Bankowego. 

 

Ciekawostki...

 

Działalność Narodowego Banku Polskiego.

Narodowy Bank Polski (NBP) jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w Konstytucji RP, ustawie o Narodowym Banku Polskim i ustawie Prawo bankowe. Wymienione akty prawne gwarantują niezależność NBP od innych organów państwa.

 

NBP pełni trzy podstawowe funkcje: 
-banku emisyjnego
-banku banków 
-centralnego banku państwa


 





Organami Narodowego Banku Polskiego są: prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej oraz zarząd NBP.
Podstawowym zadaniem NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen. Zgodnie z opracowaną przez Radę Polityki Pieniężnej Strategią Polityki Pieniężnej po 2003 roku, celem NBP jest ustabilizowanie inflacji na poziomie 2,5 proc. z dopuszczalnym przedziałem wahań +/- 1 punkt procentowy.
 

 

Do głównych obszarów działalności NBP należą:

 
• działalność emisyjna,
• rozwój systemu płatniczego,
• zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski,
• obsługa Skarbu Państwa,
• działalność edukacyjna i informacyjna.
  
Narodowy Bank Polski odpowiada za stabilność narodowego pieniądza. Wypełniając ten konstytucyjny obowiązek, NBP opracowuje i realizuje strategię polityki pieniężnej oraz – uchwalane corocznie – założenia polityki pieniężnej.

Poprzez zarządzanie rezerwami dewizowymi zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa finansowego państwa. Dzięki emisji znaków pieniężnych zabezpiecza płynność obrotu gotówkowego.

Ważnym celem NBP jest dbałość o stabilność systemu finansowego. W ramach pełnionych funkcji nadzorczych i regulacyjnych NBP dba o płynność, sprawność i bezpieczeństwo systemu płatniczego. Przyczynia się również do rozwoju bezpiecznej infrastruktury rynku finansowego.

Ponadto, NBP podejmuje działania służące upowszechnianiu wiedzy ekonomicznej.

Duży wpływ na działalność NBP miały w ostatnich latach i mają nadal procesy integracji europejskiej oraz członkostwo w Unii Europejskiej, a w szczególności przygotowanie Polski do uczestnictwa w strefie euro.

W celu właściwego przygotowania się do przyjęcia euro NBP będzie dążył do spełnienia wymagań nałożonych na banki centralne państw, które już wprowadziły wspólną walutę. NBP będzie się starał uzyskać pozycję znaczącego ośrodka naukowego w zakresie badań ekonomicznych w kraju oraz w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych.